လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက ေ႐ွးစာႏွင့္ ေခတ္သံုးစာ ၂မ်ိဳး႐ွိေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းခ်က္
* * * * ***
(တေကာင္း၊ သေရေခတၱရာ၊ ဗိႆႏိုး၊ ဟန္လင္း၊ ပင္လယ္ (မိုင္းေမာ)၊ ဘိႏၷက၊ က်ိဳကၠသာ(ယာယီအမည္)၊
ေပါကၡရဝတီ(တြံေတး)၊ စတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီေတြကို တည္ခဲ့ၾကတဲ့ ပ်ဴဆိုတာ ဗမာႏွင့္လူမ်ိဳးအတူတူ ျဖစ္ေၾကာင္း)
ဆရာဦးဘုန္းတင့္ေက်ာ္က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အမရေဆာင္ ျမန္မာ့သမိုင္းျပဳစုေရးအဖြဲ႔ မွာ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က
စာတမ္းဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
ထိုစာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ဆရာႀကီးေဒါက္တာသန္းထြန္းက သဘာပတိလုပ္ေပးခဲ့ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိ
ေထာက္ခံသူသာ ရွိခဲ့ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ယခု အြန္လိုင္းေပၚမွာေတာ့ အခ်ိဳ႕က ရာဇကုမာေက်ာက္စာ စတုတၳမ်က္ႏွာပါ ပ်ဴစာ ဆိုတာကိုျပၿပီး
"လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳတည္းက သူ႔စာကို စာႏွစ္မ်ိဳးမေရးေလာက္ဘူူး။ လူမ်ိဳးမတူလို႔သာ စာႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနတာ" စသျဖင့္
ေျပာဆိုမႈေတြကို ရွင္းျပခ်င္လို႔ ဒါကိုေရးတာပါ။
တကယ္ေတာ့ ရာဇကုမာေက်ာက္စာ စတုတၳမ်က္ႏွာပါ ပ်ဴစာဆိုတာ သေရေခတၱရာေခတ္သံုး အကၡရာ (alphabet) ကို အသံုးျပဳၿပီး ေရွးေဟာင္းျမန္မာဘာသာစကား(ေပါရာဏ) ေတြသံုး ေရးထားတဲ့ ေရွးေဟာင္း
ျမန္မာစာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
(ပ်ဴျခမ္းလို႔ေခၚေနၾကတဲ့ ရာဇကုမာစတုတၳမ်က္ႏွာပါ သား၊ မယား၊ မေပး၊ ေက်းဇူး စတာေတြဟာ ယေန႔တိုင္
သံုးေနတဲ့ ျမန္မာစကား စစ္စစ္ေတြပါ။)
အခုကြ်န္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက သူ႔စာကို အကၡရာႏွစ္မ်ိဳးသံုးၿပီး စာႏွစ္မ်ိဳးေရးေၾကာင္း အျခားႏိုင္ငံမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားေပး ေျပာခ်င္တာပါ။
ဥပမာ တရုတ္မွာလည္း ယေန႔ေခတ္သံုး တရုတ္စာ တရုတ္စကားအျပင္ အလြန္ေရွးက်တဲ့ တရုတ္စာ တရုတ္စာ တရုတ္စကား ဆိုတာ ရွိပါတယ္။
ေရွးေဟာင္းတရုတ္စာကို အထူးေလ့လာထားသူကလြဲရင္ ခုေခတ္တရုတ္ေတြ ဖတ္တတ္ဖို႔ေနေနသာသာ အသံေတာင္ မထြက္တတ္ပါဘူူး။
(ယေန႔ေခတ္ျမန္မာတိုင္းလဲ ျမန္မာအကၡရာ ျမန္မာဘာသာစကား စစ္စစ္နဲ႔ ေရးထိုးထားတဲ့ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာေတြကို ျမန္မာတိုင္း မဖတ္တတ္ပါဘူး)
တရုတ္မွာသာမက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက ေက်ာက္စာေရးထိုးစဥ္ထက္ ေရွးက်တဲ့ ေရွးဘာသာစကားႏွင့္ အကၡရာ၊ ေက်ာက္စာေရးထိုးခ်ိန္ ေခတ္ကဘာသာစကား ႏွင့္ အကၡရာ ႏွစ္မ်ိဳးသံုးၿပီး ေရးထိုးထားတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ေက်ာက္စာ ကေတာ့ အီဂ်စ္မွ ရိုဆက္စတား (rosetta) ေက်ာက္စာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အီဂ်စ္မွ ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာဟာ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုတည္းကို အလွဴရွင္တစ္ဦးတည္းက စာသံုးမ်ိဳးနဲ႔ ေရးထိုးထားတာပါ။
ေက်ာက္ျပားတစ္ခ်ပ္တည္းမွာ ထိပ္ဆံုးက ေရးထိုးစဥ္ကာလထက္ ေရွးက်တဲ့ ေရွးေခတ္သံုး အီဂ်စ္ဘာသာစကား၊ ေရွးအီဂ်စ္အကၡရာ၊ သူ႔ေအာက္က ေရးထိုးစဥ္ေခတ္သံုး အီဂ်စ္ဘာသာစကား အီဂ်စ္သံုးအကၡရာ၊ ေအာက္ဆံုးက ဂရိဘာသာစကား ဂရိအကၡရာနဲ႔ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုတည္းကို အလွဴရွင္တစ္ဦးတည္းက သူံစာႏွစ္မ်ိဳး၊ အျခားတစ္မ်ိဳး ေပါင္း သံုးမ်ိဳးေရးထိုး သြားတာပါ။
ရာဇကုမာေက်ာက္စာကေတာ့ ေလးမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။
ပါဠိဘာသာ (ပုဂံေခတ္ျမန္မာအကၡရာ)၊ မြန္ဘာသာ (ပုဂံေခတ္ျမန္မာအကၡရာ)၊ ပုဂံေခတ္သံုးျမန္မာဘာသာ (ပုဂံေခတ္ျမန္မာအကၡရာ)၊ ပ်ဴေခၚေရွးျမန္မာဘာသာစကား (သေရေခတၱရာသံုး ျမန္မာဟူေသာ ပ်ဴအကၡရာ) စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္္မာလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက ေရးထိုးစဥ္ေခတ္သံုး ျမန္မာစကား ျမန္မာအကၡရာ အျပင္ သူ႔ထက္ေရွးက်တဲ့ ေရွးျမန္မာစကား ေရွးျမန္မာအကၶရာ (ပ်ဴ) နဲ႔ ႏွစ္မ်ိဳးသံုးေရးထိုး သြားတာပါ။
အီဂ်စ္က ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာလိုပဲ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက သူ႔စာႏွစ္မ်ိဳးသံုးၿပီးေရးထိုးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ အခ်ိဳ႕ေတြ ေမးခြန္းထုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက သူ႔စာ ႏွစ္မ်ိဳးေရးပါ့မလားဆိုရင္၊ ဟုတ္ကဲ့ ေရးပါတယ္ခင္ဗ်ား။
အီဂ်စ္မွာေတာ့ ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာမွာေတာ့ ရာဇကုမာေက်ာက္စာျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ကိုယ့္စာ ကိုယ္စကားကိုပဲ ႏွစ္မ်ိဳးထိုးသလဲလို႔ ေမးရင္ ကြ်န္ေတာ့္မွန္းဆခ်က္ကေတာ့
၁။ ေရးထိုးစဥ္ကာလမွာ သူ႔ထက္ေရွးက်တဲ့ ေရွးစာ ေရွးအကၡရာ အသံုးျပဳသူ မ်ားစြာက်န္ေနႏိုင္ၿပီး
ေရွးစာ၊ ေရွးအသံုးအႏႈံး၊ ေရွးအကၶရာကိုသာ သေဘာက်တဲ့ လူႀကီးသူမမ်ား သူ႔ေကာင္းမႈအလွဴကို ဖတ္ရႈ သာဓုေခၚႏိုင္ေစရန္
(သူ႔ေခတ္က ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ား အတြက္ ဆိုပါေတာ့)
၂။ သူ႔ေခတ္ထက္ ေရွးက်တဲ့ ေရွးအကၡရာ ေရွးစာမ်ား မတိမ္ေကာ မေပ်ာက္ကြယ္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းေသာ အားျဖင့္
ေရးထိုးကာလထက္ ေရွးက်တဲ့စာကို ထည့္သြင္းေရးထိုးခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း မွန္းဆပါတယ္။
ေရးထိုးစဥ္ကာလေခတ္သံုး ေဝါဟာရ အကၡရာေတြကို အသံုးျပဳေရးထိုးတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။
သူ႔ေခတ္မွာ သူ႔ေခတ္သံုး စာေပကို အသံုးျပဳျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္ကဲ့။ ျမန္မာမွာသာမက အီဂ်စ္မွာပါ ကိုယ့္စာကို ႏွစ္မ်ိဳးေရးသားေၾကာင္း ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာကို ေအာက္မွာ ပံုႏွင့္တကြ သက္ေသျပလိုက္ရပါတယ္။
ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာပံုကို wiki မွကူးယူေဖၚျပပါတယ္။
ဆရာဦးဘုန္းတင့္ေက်ာ္ရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ ျမန္မာ့သမိုင္း
၂ ကို အကိုးအကားျပဳပါတယ္။
ကိုသာဝ
(ရာဇကုမာ ေက်ာက္စာမွာ ဘာလို႔ ေလးဘာသာ ျဖစ္ေနတာလဲလို႔ သိခ်င္တဲ့အတြက္ ေမးျမန္းသူ မိတ္ေဆြမ်ားအတြက္ ျပန္တင္တာပါ။
ေမးခ်င္တာမ်ား႐ွိရင္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။
ဒါနဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္တင္ေပးမယ့္
ပ်ဴဟာျမန္မာနဲ႔မတူလို႔ မွားယြင္းေစတဲ့ သမိုင္းတရားခံမ်ား
ေဆာင္းပါးကို တြဲဖတ္ေပးရင္ ပိုျပည့္စံုမွာပါ။)
* * * * ***
(တေကာင္း၊ သေရေခတၱရာ၊ ဗိႆႏိုး၊ ဟန္လင္း၊ ပင္လယ္ (မိုင္းေမာ)၊ ဘိႏၷက၊ က်ိဳကၠသာ(ယာယီအမည္)၊
ေပါကၡရဝတီ(တြံေတး)၊ စတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီေတြကို တည္ခဲ့ၾကတဲ့ ပ်ဴဆိုတာ ဗမာႏွင့္လူမ်ိဳးအတူတူ ျဖစ္ေၾကာင္း)
ဆရာဦးဘုန္းတင့္ေက်ာ္က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အမရေဆာင္ ျမန္မာ့သမိုင္းျပဳစုေရးအဖြဲ႔ မွာ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က
စာတမ္းဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
ထိုစာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ဆရာႀကီးေဒါက္တာသန္းထြန္းက သဘာပတိလုပ္ေပးခဲ့ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိ
ေထာက္ခံသူသာ ရွိခဲ့ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ယခု အြန္လိုင္းေပၚမွာေတာ့ အခ်ိဳ႕က ရာဇကုမာေက်ာက္စာ စတုတၳမ်က္ႏွာပါ ပ်ဴစာ ဆိုတာကိုျပၿပီး
"လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳတည္းက သူ႔စာကို စာႏွစ္မ်ိဳးမေရးေလာက္ဘူူး။ လူမ်ိဳးမတူလို႔သာ စာႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနတာ" စသျဖင့္
ေျပာဆိုမႈေတြကို ရွင္းျပခ်င္လို႔ ဒါကိုေရးတာပါ။
တကယ္ေတာ့ ရာဇကုမာေက်ာက္စာ စတုတၳမ်က္ႏွာပါ ပ်ဴစာဆိုတာ သေရေခတၱရာေခတ္သံုး အကၡရာ (alphabet) ကို အသံုးျပဳၿပီး ေရွးေဟာင္းျမန္မာဘာသာစကား(ေပါရာဏ) ေတြသံုး ေရးထားတဲ့ ေရွးေဟာင္း
ျမန္မာစာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
(ပ်ဴျခမ္းလို႔ေခၚေနၾကတဲ့ ရာဇကုမာစတုတၳမ်က္ႏွာပါ သား၊ မယား၊ မေပး၊ ေက်းဇူး စတာေတြဟာ ယေန႔တိုင္
သံုးေနတဲ့ ျမန္မာစကား စစ္စစ္ေတြပါ။)
အခုကြ်န္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက သူ႔စာကို အကၡရာႏွစ္မ်ိဳးသံုးၿပီး စာႏွစ္မ်ိဳးေရးေၾကာင္း အျခားႏိုင္ငံမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားေပး ေျပာခ်င္တာပါ။
ဥပမာ တရုတ္မွာလည္း ယေန႔ေခတ္သံုး တရုတ္စာ တရုတ္စကားအျပင္ အလြန္ေရွးက်တဲ့ တရုတ္စာ တရုတ္စာ တရုတ္စကား ဆိုတာ ရွိပါတယ္။
ေရွးေဟာင္းတရုတ္စာကို အထူးေလ့လာထားသူကလြဲရင္ ခုေခတ္တရုတ္ေတြ ဖတ္တတ္ဖို႔ေနေနသာသာ အသံေတာင္ မထြက္တတ္ပါဘူူး။
(ယေန႔ေခတ္ျမန္မာတိုင္းလဲ ျမန္မာအကၡရာ ျမန္မာဘာသာစကား စစ္စစ္နဲ႔ ေရးထိုးထားတဲ့ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာေတြကို ျမန္မာတိုင္း မဖတ္တတ္ပါဘူး)
တရုတ္မွာသာမက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက ေက်ာက္စာေရးထိုးစဥ္ထက္ ေရွးက်တဲ့ ေရွးဘာသာစကားႏွင့္ အကၡရာ၊ ေက်ာက္စာေရးထိုးခ်ိန္ ေခတ္ကဘာသာစကား ႏွင့္ အကၡရာ ႏွစ္မ်ိဳးသံုးၿပီး ေရးထိုးထားတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ေက်ာက္စာ ကေတာ့ အီဂ်စ္မွ ရိုဆက္စတား (rosetta) ေက်ာက္စာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အီဂ်စ္မွ ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာဟာ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုတည္းကို အလွဴရွင္တစ္ဦးတည္းက စာသံုးမ်ိဳးနဲ႔ ေရးထိုးထားတာပါ။
ေက်ာက္ျပားတစ္ခ်ပ္တည္းမွာ ထိပ္ဆံုးက ေရးထိုးစဥ္ကာလထက္ ေရွးက်တဲ့ ေရွးေခတ္သံုး အီဂ်စ္ဘာသာစကား၊ ေရွးအီဂ်စ္အကၡရာ၊ သူ႔ေအာက္က ေရးထိုးစဥ္ေခတ္သံုး အီဂ်စ္ဘာသာစကား အီဂ်စ္သံုးအကၡရာ၊ ေအာက္ဆံုးက ဂရိဘာသာစကား ဂရိအကၡရာနဲ႔ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုတည္းကို အလွဴရွင္တစ္ဦးတည္းက သူံစာႏွစ္မ်ိဳး၊ အျခားတစ္မ်ိဳး ေပါင္း သံုးမ်ိဳးေရးထိုး သြားတာပါ။
ရာဇကုမာေက်ာက္စာကေတာ့ ေလးမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။
ပါဠိဘာသာ (ပုဂံေခတ္ျမန္မာအကၡရာ)၊ မြန္ဘာသာ (ပုဂံေခတ္ျမန္မာအကၡရာ)၊ ပုဂံေခတ္သံုးျမန္မာဘာသာ (ပုဂံေခတ္ျမန္မာအကၡရာ)၊ ပ်ဴေခၚေရွးျမန္မာဘာသာစကား (သေရေခတၱရာသံုး ျမန္မာဟူေသာ ပ်ဴအကၡရာ) စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္္မာလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက ေရးထိုးစဥ္ေခတ္သံုး ျမန္မာစကား ျမန္မာအကၡရာ အျပင္ သူ႔ထက္ေရွးက်တဲ့ ေရွးျမန္မာစကား ေရွးျမန္မာအကၶရာ (ပ်ဴ) နဲ႔ ႏွစ္မ်ိဳးသံုးေရးထိုး သြားတာပါ။
အီဂ်စ္က ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာလိုပဲ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက သူ႔စာႏွစ္မ်ိဳးသံုးၿပီးေရးထိုးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ အခ်ိဳ႕ေတြ ေမးခြန္းထုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက သူ႔စာ ႏွစ္မ်ိဳးေရးပါ့မလားဆိုရင္၊ ဟုတ္ကဲ့ ေရးပါတယ္ခင္ဗ်ား။
အီဂ်စ္မွာေတာ့ ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာမွာေတာ့ ရာဇကုမာေက်ာက္စာျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ကိုယ့္စာ ကိုယ္စကားကိုပဲ ႏွစ္မ်ိဳးထိုးသလဲလို႔ ေမးရင္ ကြ်န္ေတာ့္မွန္းဆခ်က္ကေတာ့
၁။ ေရးထိုးစဥ္ကာလမွာ သူ႔ထက္ေရွးက်တဲ့ ေရွးစာ ေရွးအကၡရာ အသံုးျပဳသူ မ်ားစြာက်န္ေနႏိုင္ၿပီး
ေရွးစာ၊ ေရွးအသံုးအႏႈံး၊ ေရွးအကၶရာကိုသာ သေဘာက်တဲ့ လူႀကီးသူမမ်ား သူ႔ေကာင္းမႈအလွဴကို ဖတ္ရႈ သာဓုေခၚႏိုင္ေစရန္
(သူ႔ေခတ္က ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ား အတြက္ ဆိုပါေတာ့)
၂။ သူ႔ေခတ္ထက္ ေရွးက်တဲ့ ေရွးအကၡရာ ေရွးစာမ်ား မတိမ္ေကာ မေပ်ာက္ကြယ္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းေသာ အားျဖင့္
ေရးထိုးကာလထက္ ေရွးက်တဲ့စာကို ထည့္သြင္းေရးထိုးခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း မွန္းဆပါတယ္။
ေရးထိုးစဥ္ကာလေခတ္သံုး ေဝါဟာရ အကၡရာေတြကို အသံုးျပဳေရးထိုးတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။
သူ႔ေခတ္မွာ သူ႔ေခတ္သံုး စာေပကို အသံုးျပဳျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္ကဲ့။ ျမန္မာမွာသာမက အီဂ်စ္မွာပါ ကိုယ့္စာကို ႏွစ္မ်ိဳးေရးသားေၾကာင္း ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာကို ေအာက္မွာ ပံုႏွင့္တကြ သက္ေသျပလိုက္ရပါတယ္။
ရိုဆက္စတား ေက်ာက္စာပံုကို wiki မွကူးယူေဖၚျပပါတယ္။
ဆရာဦးဘုန္းတင့္ေက်ာ္ရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ ျမန္မာ့သမိုင္း
၂ ကို အကိုးအကားျပဳပါတယ္။
ကိုသာဝ
(ရာဇကုမာ ေက်ာက္စာမွာ ဘာလို႔ ေလးဘာသာ ျဖစ္ေနတာလဲလို႔ သိခ်င္တဲ့အတြက္ ေမးျမန္းသူ မိတ္ေဆြမ်ားအတြက္ ျပန္တင္တာပါ။
ေမးခ်င္တာမ်ား႐ွိရင္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။
ဒါနဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္တင္ေပးမယ့္
ပ်ဴဟာျမန္မာနဲ႔မတူလို႔ မွားယြင္းေစတဲ့ သမိုင္းတရားခံမ်ား
ေဆာင္းပါးကို တြဲဖတ္ေပးရင္ ပိုျပည့္စံုမွာပါ။)
posted from Bloggeroid
No comments:
Post a Comment